Co to jest FIFO?

FIFO to akronim pochodzący od angielskiego wyrażenia „First In, First Out„, co na język polski tłumaczymy jako „Pierwsze Weszło, Pierwsze Wyszło„. Jest to jedna z najczęściej stosowanych metod zarządzania zapasami oraz wyceny ich rozchodu w księgowości. Podstawowa zasada FIFO polega na tym, że jednostki towaru, które jako pierwsze zostały przyjęte do magazynu (czyli są najstarsze pod względem daty przyjęcia), są również jako pierwsze wydawane – czy to do sprzedaży, czy do produkcji. Metoda ta zakłada logiczny, chronologiczny przepływ zapasów, przypominający kolejkę – kto pierwszy do niej wszedł, ten pierwszy z niej wychodzi. Jest szeroko stosowana w wielu branżach, zwłaszcza tam, gdzie ma się do czynienia z produktami, których wiek nie wpływa znacząco na ich jakość, wartość czy użyteczność. Przykłady obejmują elektronikę, materiały budowlane, książki czy niektóre rodzaje odzieży.

Zalety Stosowania FIFO i Główne Obszary Zastosowań

Stosowanie metody FIFO niesie ze sobą kilka istotnych zalet. Przede wszystkim jest ona stosunkowo prosta do zrozumienia i wdrożenia w porównaniu do innych metod. Nie wymaga skomplikowanego śledzenia specyficznych atrybutów, jak data ważności, a jedynie daty przyjęcia partii towaru. Po drugie, FIFO często odzwierciedla rzeczywisty, fizyczny przepływ towarów w magazynie lub na półce sklepowej, gdzie starsze produkty są naturalnie przesuwane do przodu, aby zrobić miejsce dla nowych dostaw. Po trzecie, pomaga w zapobieganiu nadmiernemu starzeniu się zapasów, nawet jeśli nie mają one formalnej daty ważności. Metoda FIFO znajduje zastosowanie w handlu detalicznym (dla towarów niepsujących się), produkcji, dystrybucji oraz w działach księgowości.

Ograniczenia FIFO

Mimo swojej popularności i zalet, metoda FIFO ma również pewne ograniczenia. Najważniejszym z nich jest fakt, że nie uwzględnia ona dat ważności produktów. W przypadku towarów łatwo psujących się, takich jak żywność czy farmaceutyki, stosowanie FIFO może prowadzić do poważnych problemów. Istnieje ryzyko, że partia towaru przyjęta później, ale mająca krótszy termin przydatności do spożycia, pozostanie w magazynie zbyt długo i przeterminuje się, podczas gdy starsza partia (z dłuższym terminem) zostanie sprzedana zgodnie z zasadą FIFO. W takich sytuacjach zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest metoda FEFO („First Expired, First Out”), która priorytetyzuje wydanie towarów z najkrótszą datą ważności. Kolejnym ograniczeniem jest fakt, że założony w FIFO przepływ nie zawsze odpowiada fizycznej rzeczywistości – w niektórych systemach składowania (np. składowanie blokowe) łatwiejszy dostęp może być do towarów przyjętych jako ostatnie. Podsumowując, FIFO jest prostą i logiczną metodą, idealną dla towarów niepsujących się i stabilnych cenowo, podczas gdy FEFO jest niezbędne dla bezpieczeństwa i efektywności zarządzania zapasami o ograniczonej trwałości. Wybór odpowiedniej metody zależy od specyfiki branży i rodzaju zarządzanych zapasów.